11223 września 2019
"Archipelag Skarbów" w Szkole Podstawowej w Głuchowie
Dnia 12 i 13 września 2019 roku uczniowie klas VII i VIII wraz z uczniami klasy VIII Szkoły Podstawowej w Czempiniu wędrowali przez Archipelag Skarbów. Taką nazwę nosi program profilaktyki młodzieżowej, w którego zakresie oddziaływania mieści się wychowanie ku miłości i odpowiedzialności. Działania programu są kompleksowe, obejmują również spotkania z gronem pedagogicznym i rodzicami.
Program dla młodzieży trwał 8 godzin lekcyjnych w układzie dwóch mityngów. Jest to czas zgodny z ramami zakładanymi dla pełnowartościowej realizacji programu Archipelag Skarbów®.
Punktem wyjścia do pracy z młodzieżą w programie Archipelag Skarbów® było poszukiwanie szczęścia i realizacji najgłębszych dążeń i marzeń. Odwołanie się do największych marzeń i aspiracji nastolatków sprzyja uzyskaniu silnego efektu profilaktycznego. Realizacja swoich marzeń to wartość, dla której młodzież jest gotowa podjąć trudniejszą drogę życia, wymagać od samych siebie i unikać różnego rodzaju zachowań ryzykownych. Zadaniem trenerów było ukazanie młodzieży, że konsekwencje złych wyborów w okresie dojrzewania mogą pokrzyżować ich dążenia i plany życiowe.
Program przedstawiony został za pomocą symboli i metafor, które w formie narracji i obrazu towarzyszyły przez cały czas pracy z młodzieżą. Taki rodzaj przekazu ułatwia młodym ludziom przyjęcie treści profilaktycznych, a po zakończeniu programu umożliwia posługiwanie się nimi w rozmowach z innymi na tematy związane z życiem, miłością, zdrowym rozwojem i jego zagrożeniami.
Centralnymi symbolami i zarazem rekwizytami wyeksponowanym na widocznym miejscu, które towarzyszyły młodzieży przez cały czas trwania zajęć były skrzynie skarbów. Oznaczały one wszystkie największe „skarby”, czyli najważniejsze cele, które młodzież chciałaby zrealizować w swoim życiu – szczęście, miłość, przyjaźń, realizację pasji.
Cały program Archipelag Skarbów® to wspólna podróż, której celem jest wsparcie każdego z uczestników w drodze do odnalezienia w życiu tego, co najważniejsze.
Drugim centralnym symbolem była gwiazda, która obrazuje każdego człowieka. Pięcioramienna gwiazda składa się z pięciu kluczowych sfer, ramion gwiazdy:
· ciała – wymiar fizyczny
· uczuć – wymiar emocjonalny
· rozumu – wymiar intelektualny
· ducha – wymiar duchowy (wartości)
· więzi z innymi – wymiar społeczny
Przedstawiony w ten sposób obraz człowieka i relacji międzyludzkich z uwzględnieniem wymiaru fizycznego, emocjonalnego, intelektualnego, duchowego oraz społecznego jest całościowy i komplementarny. Ujęcie wymiaru duchowego eksponuje znaczenie wspólnego mianownika wartości ogólnoludzkich takich, jak uczciwość, szacunek, wierność zasadom czy odpowiedzialność. Podejście programu opierało się na pozytywnym spojrzeniu na każdy z pięciu wymiarów człowieka. Docenienie znaczenia wymiaru rozumowego i duchowego dokonywane było w sposób nie nawiązujący do kontekstu religijnego czy ideologicznego. Dzięki takiemu podejściu przekazywane treści były uniwersalne i nie godzą w przekonania czy wartości żadnej grupy uczestników.
Jedną z ważnych funkcji programu Archipelag Skarbów® jest pomoc w budowaniu dobrych relacji między rodzicami i ich nastoletnimi dziećmi oraz podkreślanie roli rodziców w ich ważnej roli życiowych przewodników młodzieży. Dlatego w ramach projektu Archipelag Skarbów® zostało zorganizowane spotkanie trenera z rodzicami.
W trakcie spotkania prezentowane były cele, efekty i treści programu Archipelag Skarbów®. Omawiane zostały aktualne wyniki badań Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej nad młodzieżą, ze szczególnym podkreśleniem danych świadczących o dużej roli rodziców w ochronie nastoletniej młodzieży przed podejmowaniem zachowań ryzykownych.
Trener przedstawił szereg wskazówek dotyczących budowania relacji z nastolatkiem oraz praktyczne podpowiedzi zwiększające skuteczność oddziaływania wychowawczego rodziców. Szczególny akcent położony był na umiejętności dobrej komunikacji, które są niezbędne w wychowaniu nastolatka. Wskazane zostały również sposoby podejmowania trudnych tematów w rozmowach z nastolatkiem.
Kadra pedagogiczna szkoły uczestniczyła w szkoleniu pt. „Program profilaktyki zintegrowanej Archipelag Skarbów® jako uzupełnienie i wzmocnienie pracy wychowawczej rodziców i nauczycieli”.
W ramach szkolenia prezentowane zostały cele i treści programu Archipelag Skarbów® oraz dowody na jego skuteczność. Omawiane były wyniki badań IPZIN nad młodzieżą pod kątem najważniejszych czynników chroniących i czynników ryzyka zachowań problemowych młodzieży. Prowadzący przedstawił wybrane aspekty wiedzy dotyczącej skutecznych strategii w profilaktyce młodzieżowej oraz uzasadnił potrzebę uwzględniania w wychowaniu i profilaktyce głębszych poziomów osobowości obejmujących wartości, tożsamość czy najgłębsze dążenia. Wskazywane zostały sposoby wykorzystania tej wiedzy w codziennej pracy wychowawczej i profilaktycznej pracowników szkoły. W czasie szkolenia podkreślane zostało znaczenie odwoływania się do mocnych stron i pozytywnych cech zarówno pojedynczych uczniów, jak i całych zespołów klasowych.
Pedagog Szkolny
Beata Korbik
